شک در جزئیتشک در جزئیت به تردید در جزء بودنِ چیزی برای مامورٌ به اطلاق می‌شود. ۱ - تعریفشک در جزئیت، از مصادیق اقل و اکثر ارتباطی ، و در جایی است که در جزء بودن چیزی برای ماموربه ، شک وجود داشته باشد، مثل این که فرض شود نماز نُه جزء یقینی و مسلّم دارد و درباره جزء دهم شک وجود داردکه آیا سوره نیز از اجزای نماز است یا نه؛ در این صورت، اگر سوره از اجزای نماز باشد و مکلف، به عمد در انجام آن کوتاهی کند، مامورٌ به (نماز) اصلا تحقق پیدا نمی‌کند، زیرا اجزای نماز به یک دیگر پیوند خورده‌اند و این چنین نیست که اگر جزئی به جا آورده شود به همان مقدار مامورٌبه در خارج تحقق پیدا کند. ۲ - دیدگاههادر این مسئله سه نظریه وجود دارد: ۱. مرحوم « شیخ انصاری » معتقد است نسبت به تکلیف به اکثر نماز با سوره برائت عقلی و نقلی جاری می‌شود؛ ۲. مرحوم « آخوند خراسانی » فقط برائت شرعی را جاری می‌داند؛ ۳. گروهی به احتیاط معتقد می‌باشند. [۳]
الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی، ایروانی، باقر، ج۳،
[۴]
مبادی فقه و اصول، فیض، علیرضا، ص۱۷۴.
[۵]
کفایة الاصول، فاضل لنکرانی، محمد، ج۵، ص (۱۶-۱۵).
[۶]
تحریر المعالم، مشکینی، علی، ص۱۹۳ و ۲۰۰.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۵۲۱، برگرفته از مقاله «شک در جزئیت». |